Suwnica to urządzenie, które można zaliczyć do absolutnej czołówki urządzeń dźwignicowych. Przoduje wśród nich nie bez powodu – swoją popularność zawdzięcza szerokiemu spektrum posiadanych funkcjonalności oraz możliwości dostosowania do potrzeb określonych procesów technologicznych czy magazynowych.
Trudno wymienić branżę przemysłu, w której nie stosuje się suwnic. Wykorzystywane do podnoszenia ładunków w pionie oraz transportowania ich w poziomie, spełniają swoje zadanie zarówno w dużych portach i magazynach, jak i na budowie czy w mniejszych zakładach produkcyjnych. Odpowiedni dobór urządzenia jest możliwy między innymi dzięki spektrum dostępnych modeli konstrukcyjnych, do których należą:
-
suwnice bramowe – mają postać bramy przemieszczającej się po torowisku ułożonym na podłożu;
-
suwnice półbramowe - rodzaj suwnic bramowych, jednostronnie opartych na torowisku naściennym;
-
suwnice pomostowe – w postaci pomostu przemieszczającego się po torowisku umieszczonym na ścianach hali bądź specjalnej konstrukcji wsporczej;
-
suwnice podwieszane – rodzaj suwnic pomostowych o konstrukcji podwieszanej;
-
suwnice wspornikowe – nazywane również żurawikowymi, przemieszczające się po torowisku umieszczonym na jednej ze ścian hali.
Kluczowe dla podnoszenia, czyli jak działa suwnica?
![](https://e-hak24.pl/image/data/baza_wiedzy/rys.1_jak_działa_suwnica.jpg)
Działanie
suwnicy zależy od jej zastosowania, jednak ogólnie jest to urządzenie, które umożliwia podnoszenie, przemieszczanie oraz manipulowanie ciężkimi ładunkami w sposób kontrolowany przez operatora. Podstawowa konstrukcja suwnicy to połączenie pomostu, złożonego z jednego bądź dwóch dźwigarów, oraz czołownic wyposażonych w koła. Całość spełnia swoją funkcję dzięki odpowiedniej konfiguracji kluczowych mechanizmów.
Kluczowy dla suwnic jest
mechanizm podnoszący, umożliwiający pochwyt oraz podniesienie ładunków o różnych parametrach. Najczęściej ma postać
wciągnika linowego z
hakiem bądź analogicznej funkcjonalnie wciągarki, złożonej z bębna linowego oraz silnika zabudowanych na stalowej ramie. Przejazd wciągnika wzdłuż dźwigarów, a tym samym przemieszczanie podniesionego ładunku w poziomie, umożliwia
wózek jezdny bądź układ jezdny wciągarki.
Koła jezdne zamontowane na podporach suwnicy bramowej bądź czołownicach suwnicy pomostowej umożliwiają z kolei przejazd suwnicy wzdłuż torowiska oraz przemieszczanie ładunku na większe odległości. Kontrolowanie ruchu suwnicy odbywa się za pośrednictwem
układu sterowania w postaci pilota radiowego, kasety na kablu bądź konsoli, obsługiwanych przez operatora. Bezpieczną pracę z suwnicami zapewniają
układy bezpieczeństwa – ograniczniki udźwigu, czujniki ruchu, sygnalizacja świetlna oraz dźwiękowa. Zabezpieczają m.in. przed przeciążeniem urządzenia czy kolizją z innymi elementami otoczenia.
Transport na skalę przemysłową – zastosowanie suwnic
Ze względu na swoją kluczową cechę – możliwość transportowania ładunków w dużym polu pracy suwnice mają bardzo szerokie zastosowanie w różnych branżach i sektorach gospodarki. Oto kilka najważniejszych oraz mniej typowych zastosowań tych urządzeń:
-
Przemysł ciężki. Suwnice są niezbędne do manipulacji elementami odlewniczymi oraz stalowymi w hutach i stalowniach. Sprawdzają się również w transporcie złomu. W zakładach metalurgicznych obsługują piece przemysłowe i służą do przemieszczania surowców. W branży chemicznej używa się ich do obsługi dużych zbiorników czy reaktorów.
-
Magazyny i logistyka. Suwnice to podstawowe wyposażenie dużych składów, magazynów, portów i terminali przeładunkowych. Ułatwiają załadunek i przemieszczanie ciężkich palet czy kontenerów oraz ich kontrolowane składowanie. Są również wykorzystywane w zaawansowanych systemach sortowania produktów.
-
Przemysł energetyczny. Suwnice są stosowane do obsługi infrastruktury elektrowni, a w przemyśle wydobywczym – w transporcie materiałów kopalnianych i obsłudze urządzeń wydobywczych.
-
Przemysł motoryzacyjny i lotniczy. Suwnice to podstawowe urządzenia do transportowania oraz manipulowania komponentami pojazdów czy całymi pojazdami.
-
Przemysł stoczniowy. Suwnice są niezbędne w procesach budowy i naprawy statków.
-
Przemysł lekki. Produkcja żywności, tekstyliów, a nawet leków również korzysta z możliwości transportu suwnicami. Nieduże suwnice znajdują się również na wyposażeniu niewielkich warsztatów czy pracowni rzemieślniczych.
![suwnica](https://e-hak24.pl/image/data/front-baza-wiedzy/59-blog-co-to-jest-suwnica-i-jakie-ma-zastosowanie.jpg)
Urządzenie uniwersalne, czyli korzyści z zastosowania suwnic
Wykorzystanie suwnic przekłada się na wiele pozytywów, zarówno dla samych procesów technologicznych, jak i uczestniczących w nich ludzi.
Główną korzyścią, płynącą z zastosowania suwnic, jest zwiększenie wydajności pracy. Urządzenia te umożliwiają szybkie i efektywne przemieszczanie ciężkich ładunków, co wydatnie przyspiesza procesy logistyczne i produkcyjne. Suwnice znacznie skracają czas konieczny do transportu ładunków, co sprawdza się szczególnie w przypadku ich zautomatyzowanych wersji, działających w trybie ciągłym. Wraz z użyciem suwnic wzrasta również precyzja manipulowania ładunkami – zaawansowane sterowanie pozwala wyeliminować udział większej ilości osób oraz ich pracę ręczną. W parze z tą korzyścią idzie minimalizacja ryzyka uszkodzeń materiałów.
Nie bez znaczenia jest rosnący wraz z użyciem suwnic wskaźnik bezpieczeństwa pracowników. Profesjonalne urządzenia, wykonane zgodnie z obowiązującymi normami, pozwalają ograniczyć ryzyko wypadków podczas pracy. Przyczynia się do tego również możliwość manipulowania ciężkimi ładunkami z dużej odległości.
Wymagania i regulacje dotyczące suwnic – przepisy i normy
![](https://e-hak24.pl/image/data/baza_wiedzy/rys.2_wymagania_i_regulacje_dot._suwnic.jpg)
Zachowanie przepisów i procedur bezpieczeństwa jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka wypadków i utrzymania suwnic w dobrym stanie. Niedopełnienie tych wymagań może prowadzić do potencjalnie niebezpiecznych sytuacji i stanowić zagrożenie dla pracowników i otoczenia. Czego dotyczą wymagania związane z suwnicami oraz ich eksploatacją?
-
Bezpieczeństwo – przepisy dotyczące projektowania, konstrukcji, produkcji oraz instalacji suwnic, mające na celu wielowymiarową optymalizację urządzenia.
-
Inspekcje i przeglądy – przepisy regulujące przebieg oraz częstotliwość kontroli całych urządzeń oraz ich mechanizmów, mające na celu zapobieganie awariom i uszkodzeniom.
-
Konserwacje – przepisy regulujące konserwację urządzeń oraz jakość uprawnień posiadanych przez konserwatorów.
-
Obsługa – przepisy regulujące uprawnienia posiadane przez operatorów suwnic.
-
Resurs – normy wskazujące konieczność ustalania resursu suwnic oraz postępowania w przypadku wykorzystania resursu.
-
Dokumentacja – przepisy wskazujące rodzaj oraz jakość dokumentów powiązanych z pojedynczą suwnicą oraz historią jej eksploatacji.
Oto niektóre z najważniejszych norm i ustaw, dotyczących suwnic:
- Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321, z późniejszymi zmianami);
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849), zmienione rozporządzeniem z dnia 20 lutego 2003 r. (Dz. U. Nr 50, poz. 426), wydane na podstawie art. 23 ust. 5 ustawy o dozorze technicznym
- Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. 2012 Nr 0 poz. 1468), wydane na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dozorze technicznym
Jak wybrać odpowiednią suwnicę?
Suwnice są dostępne na rynku zarówno w wersjach standardowych przygotowanych przez producenta z myślą o uniwersalnym zastosowaniu, jak i w wersji spersonalizowanej, dostosowanej do potrzeb konkretnego procesu technologicznego. W obu przypadkach przed doborem odpowiedniego urządzenia warto dokładnie rozpatrzyć kilka aspektów:
-
maksymalny ciężar, jaki będzie podnoszony – decyduje o maksymalnym udźwigu suwnicy;
-
wysokość i prędkość podnoszenia – mają znaczenie dla doboru odpowiedniego wciągnika;
-
intensywność pracy suwnicy – decyduje o grupie natężenia pracy suwnicy, która przekłada się na jej elementy konstrukcyjne;
-
wymiary przestrzeni, które mają być objęte pracą suwnicy – decydują o rozpiętości suwnicy oraz typie jej konstrukcji i rodzaju torowiska;
-
rodzaj napędu – wpłynie na wydajność suwnicy oraz jej codzienną obsługę;
-
bezpieczeństwo pracy – zależne od zastosowanych czujników, ograniczników czy sygnalizacji;
-
obsługa – jej komfort jest uzależniony od rodzaju zastosowanego sterowania
To podstawowe czynniki, które zdecydują o wyborze odpowiedniej suwnicy, poczynając od jej ogólnej konstrukcji, poprzez wyposażenie podstawowe, a na dodatkowych mechanizmach kończąc. W przypadku nietypowych procesów transportowych warto rozważyć zamówienie suwnicy personalizowanej, ściśle przystosowanej do określonych ładunków. Taka suwnica może zamiast standardowego haka posiadać dedykowane urządzenie chwytające, które znacznie usprawni prace transportowe.
Suwnica – czy warta swojej sławy?
Bez wątpienia suwnice stanowią kluczowy element wielu sektorów gospodarki i odgrywają nieocenioną rolę w podnoszeniu i przenoszeniu ciężkich ładunków. Bez względu na branżę, w jakiej działają, pełnią funkcje, które zwiększają wydajność, poprawiają bezpieczeństwo i przyczyniają się do oszczędności czasu i pracy. Pozwalają na zwiększenie wydajności pracy, redukcję ryzyka wypadków, oszczędność czasu i pracy, precyzyjne pozycjonowanie ładunków, oraz redukcję uszkodzeń materiałów, a dodatkowo zapewniają elastyczność i dostosowanie do różnych zadań i warunków pracy.
Zachęcamy do dalszego zgłębienia tematu suwnic poprzez lekturę innych artykułów i materiałów edukacyjnych, które dostępne są w literaturze branżowej, na stronach internetowych producentów suwnic, a także w przewodnikach i publikacjach poświęconych bezpieczeństwu i technologii w przemyśle. Warto poznać szczegóły dotyczące różnych rodzajów suwnic, procedur ich konserwacji oraz przepisów i norm bezpieczeństwa obowiązujących w danej jurysdykcji – dzięki temu będziemy bardziej świadomi potencjału i możliwości, jakie oferują.